Książka śledzi losy opuszczonego chłopca, który samotnie błądzi wśród zamarzniętych bagien i zniszczonych miast Europy Wschodniej, podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu, próbując przetrwać. Dziecko trafia z rodziny do rodziny i w każdej z nich doznaje krzywdy psychicznej lub fizycznej. Ucieka z nadzieją, że gdzieś indziej będzie lepiej, ale rzeczywistość przynosi całkiem odwrotny rezultat. Pewnego razu bezimienny chłopiec trafia do domu cieśli i jego żony, do wieśniaków, którzy wierzyli, że jego czarne włosy ściągną na ich zagrodę pioruny. Gdy w czasie burzy błyskawica uderza w stodołę, gospodarz związuje i wywoził chłopca za miasto. Zmarznięte, zdezorientowane dziecko po paru dniach wraca do domu cieśli, a wtedy ten wpada w furię: „Pierwszy cios zwalił mnie z płotu; runąłem prosto pod nogi cieśli. Podniósł mnie i przytrzymując ręką, żebym nie upadł, walił po głowie raz po raz. Po czym, ucapiwszy mnie za kark jak królika, zaciągnął do własnej zagrody, do cuchnących spalenizną, dymiących jeszcze zgliszczy stodoły. Cisnął mnie na kupę gnoju i znów uderzył w głowę; zemdlałem.”

Rosły, silny mężczyzna zadaje ciosy małemu, wątłemu dziesięcioletnimu chłopcu. Dziecko przyjmuje razy, nie miotając się, gdyż wie, że nie jest wstanie oprzeć się oprawcy. Omdlenie było spowodowane silnymi uderzeniami w głowę, ale dzięki niemu chłopiec prawdopodobnie uniknął kolejnych batów. W kolejnych etapach wędrówki chłopiec trafia do wiejskiego wdowca, zwanego Garboszem. Mieszkał on w zagrodzie ze swoim psem Judaszem i troszczył się o swoje gospodarstwo, w czym później wyręczał go chłopiec: „Kiedy praca szła mi wolno, Garbosz kopał mnie, mówiąc, iż nie będzie utrzymywał darmozjada, i groził, że mnie odstawi na niemiecki posterunek. Starałem się pracować jeszcze pilniej niż dotychczas, żeby przekonać go o mojej użyteczności, ale nigdy nie mogłem mu dogodzić. Kiedy się upił, wieszał mnie na hakach, a Judasz warował cierpliwie pod spodem.”

Chłopiec ze wszystkich sił stara się wypełniać sumiennie swoje obowiązki jednak Garbosz szuka pretekstu, żeby skarcić podopiecznego. Kiedy spożywa zbyt dużą ilość alkoholu przyprowadza Judasza do stodoły i wiesza tam dziecko na haku. Pies skacze próbując ugryźć chłopca, który stara się tego uniknąć. „Malowany Ptak” jest surrealistyczną parabolą ludzkiego losu. Jest obrazem najpełniejszego ucieleśnienia zła przyrodzonego naturze ludzkiej. Dziecko czy dzieciństwo w sposób naturalny jest stanem wyobcowania ze świata dorosłych. Ale tu chłopiec, który jest powszechnie uważany za odmieńca, jest nie tyle wyobcowany, co pada ofiarą bezmyślnego okrucieństwa dorosłych.